Rys historyczny

Już w 1458 roku Pogorzela prawdopodobnie posiadała prawa miejskie. W połowie XV wieku wielkością odpowiadała takim miastom Wielkopolski jak Międzychód, Rydzyna, Zbąszyń czy Miejska Górka. W przeszłości przez Pogorzelę prowadziły ważne szlaki komunikacyjne, sprzyjające rozwojowi miasta. Miasto prywatne; od XV w. do 1658 r. własność Pogorzelskich, następnie Bielickich, Radzewskich, od XVIII w. Olewińskich, Zbijewskich, Drwęskich, do lat 60-tych XIX w. Taczanowskich, następnie hr. Arco i Rohmannów. Wraz z lokacją miasta lub nieco wcześniej powstaje kościół p.w. św.Michała Archanioła. W drugiej połowie XVI wieku miasto przeżywa rozkwit - rozwija się handel i rzemiosło. Szkoła w Pogorzeli istniała już w XVI wieku. Miasteczko podupadło za panowania Jana Kazimierza. W XVII i XVIII wieku na terenie miasta kwitło piwowarstwo i gorzelnictwo.W roku 1774 miasto dotknęła klęska pożaru. W 1785 roku powstał nowy, późnobarokowy kościół. W końcu XVIII wieku miasto miało zdecydowanie rolniczy charakter, rzemiosło i handel zaopatrywało głównie rynek wewnętrzny. Obecny ratusz powstał w 1856 r. w miejsce drewnianego, który spłonął prawdopodobnie w 1775 r. Na skutek znacznego napływu ludności niemieckiej w XIX w., w 1862 r. wzniesiono kościół ewangelicki w stylu neogotyckim. W 1908 r. Pogorzela uzyskuje połączenie kolejowe z Gostyniem i Koźminem.

W okresie zaborów żywe jest poczucie polskości i odnotowujemy liczne próby organizowania się Polaków w różne związki i organizacje. Świadczą o tym takie fakty z historii Pogorzeli jak:

• 1872 r. powstanie Towarzystwa Pożyczkowego,
• 1878 r. zorganizowanie się pierwszego Kółka Rolniczego,
• 1887 r. powstanie Straży Pożarnej w Pogorzeli /04.01.1887/
• 1906-1907 r. strajk szkolny /protest przeciwko nauce religii w języku niemieckim/
• 1910 r. powstanie Koła Śpiewaczego "Cecylia" oraz Towarzystwa Czytelni Ludowych
• 1913 r. założenie Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży
• 1919 r. uformowanie oddziału powstańczego i oswobodzenie miasta

Pogorzela wystawiła kompanię żołnierzy, którzy po oswobodzeniu miasta weszli w skład 11 Pułku Strzelców Wielkopolskich i wzięli udział w walkach o wyzwolenie południowej Wielkopolski. Ku ich chwale społeczeństwo wystawiło w roku 1924 pomnik na rynku w Pogorzeli. Został on przez hitlerowców zburzony, lecz w roku 1989 odbudowany przez mieszkańców gminy.